3 sierpnia: Św. Lidia z Tiatyry

"Matka chrzestna Europy"

(I w.)

Ta stosunkowo mało znana święta bywa nazywana „matką chrzestną Europy”, ponieważ jest pierwszą znaną z imienia poganką, która przyjęła chrzest z rąk Apostołów na terenie europejskich prowincji cesarstwa rzymskiego. Pochodziła z Tiatyry w Azji Mniejszej, zamieszkała zaś w Filippi, mieście położonym w rzymskiej części Macedonii.

Trudniła się wyrobem tkanin purpurowych, skąd można wnosić, iż jej status majątkowy był wysoki, ponieważ jedynie zamożni obywatele kupowali tego rodzaju materiały. Lidia na pewno urodziła się jako poganka, lecz potem najprawdopodobniej zbliżyła się do chrześcijańskiego kultu jedynego Boga – świadczy o tym fakt opisany w Dziejach Apostolskich, mianowicie spotkanie niewiasty ze św. Pawłem nad brzegiem rzeki, gdzie miejscowe kobiety uczestniczyły w rytualnym obmyciu wedle zwyczajów mojżeszowych.

Apostoł Narodów przybył do Filippi około roku 55. W czas szabatu udał się nad rzekę, gdzie zwykle odbywały się modlitwy, w przypadku gdy w danej miejscowości nie było jeszcze synagogi. Spotkał tam grupkę niewiast, spośród których jedna szczególnie pilnie słuchała nauk o Ukrzyżowanym Zbawicielu. Ona pierwsza przyjęła chrzest wraz ze wszystkimi domownikami i zaprosiła misjonarzy w gościnę do swego domu. Uczniowie Pańscy przyjęli zaproszenie i odtąd dom Lidii – zwanej od wykonywanego zawodu Lidia Purpuraria – stał się miejscem spotkań nowo powstałej gminy chrześcijańskiej.

Apostoł Paweł niezwykle zżył się z powstałą w Filippi wspólnotą, o czym świadczy jeden z jego listów wchodzących do kanonu Nowego Testamentu. Chwali on szczerą pobożność i hojność Filipian, a także dziękuje za gościnę, co zapewne skierowane jest do świętej niewiasty, w otoczeniu której rozkwitł piękny bukiet Wiary i cnót chrześcijańskich.

Pismo Święte tylko raz wspomina o św. Lidii, Tradycja również nie przynosi wiele informacji na jej temat – warto wszakże podkreślić, że ta, którą Dzieje Apostolskie określają jako „bojącą się Boga” (XVI, 14) jest obrazem tego, w jaki sposób Ewangelia Jezusa Chrystusa sprowadza odnowę na grzeszną ludzkość, w tym wypadku podnosząc godność kobiety. Odkąd Maryja została matką Boga, diametralnej zmianie uległa pozycja kobiety – dotychczas poniżonej w pogańskim świecie, nie znającym łaski i pobudek nadprzyrodzonych ani światła prawdziwej wiary, a jedynie przewagę fizyczną i psychiczną jednostek i państw. Lidia jest przywódczynią wspólnoty religijnej przed przybyciem Apostołów, zaś po założeniu gminy chrześcijan staje się świątobliwą matroną gromadzącą w swym domu wyznawców Chrystusa i sprawującą pieczę nad tą małą trzódką Pańską. Ośmiela się ona także zaprosić mężczyzn, a do tego kapłanów do swego domu i udzielić im gościny, co nie mieściło się w żydowskich normach obyczajowych.

Do Martyrologium Rzymskiego dopisał Świętą kardynał Cezary Baroniusz i on wyznaczył datę jej wspomnienia na trzeciego sierpnia. Jest patronką farbiarzy, ale ze względu na jej lokalną wprawdzie, ale ważną rolę dla rozszerzenia objawionej religii można by ją nazwać patronką chrześcijańskiej Europy, choć oficjalnie tego tytułu nie nosi.

Harold Copping
Z cyklu ilustracji biblijnych